Zwalczenie mączniaka rzekomego w uprawie winorośli
Owoce winogron są cennym źródłem witamin, antyoksydantów oraz białka w diecie człowieka, poza tym posiadają przyjemne walory smakowe tak w postaci świeżych owoców, jak i w wyrobach przetworzonych. Uprawa winorośli w Polsce z każdym rokiem znacznie się zwiększa. Niestety warunki pogodowe, panujące w naszym kraju, takie jak: przymrozki w okresie wiosennym, znaczne opady w czasie kwitnienia, a czasami także deszczowe lato mogą sprzyjać rozwojowi różnego rodzaju chorób, a co za tym idzie obniżeniu plonu. Z tego względu aby uzyskać odpowiedni plon o najlepszej jakości należy zadbać o prawidłową i skuteczną ochronę upraw winorośli.
Winorośl należy do upraw, które są podatne na wiele chorób grzybowych, takich jak: mączniak rzekomy, mączniak prawdziwy, szara pleśń, biała zgnilizna winogron, ale może być również atakowana przez różnego rodzaju wirusy oraz bakterie. Jedną z najgroźniejszych chorób winorośli jest mączniak rzekomy, wywoływany przez grzybopodobne organizmy z gatunku Plasmopara viticola. Bardzo często pierwsze objawy tej choroby można przeoczyć, ponieważ przypominają one objawy niedoboru składników pokarmowych lub poparzeń słonecznych. Oznaki te najczęściej pojawiają się późną wiosną lub latem. Charakterystycznymi objawami dla tej choroby jest pojawienie się plam na górnej części liści o barwie od żółtej do oliwkowo-brązowej, a także obserwowalny biały nalot na dolnej części blaszki liściowej. Powiększanie się plam oraz znaczne porażenie blaszek liściowych zazwyczaj jest związane z wysoką temperaturą i wilgotnością. Znaczne porażenie tkanki liści może prowadzić do przedwczesnego ich zrzucania, co w naszych warunkach klimatycznych jest bardzo niekorzystne i może prowadzić do obniżenia odporności roślin na różnego rodzaju czynniki. Objawy choroby w postaci białoszarego nalotu mogą być również widoczne na kwiatach roślin winorośli. Wraz z postępem choroby kwiaty zaczynają brunatnieć, a następnie zasychają oraz opadają. Najczęściej jednak dotknięte chorobą są młode owoce winorośli, gdzie grzyb występuje w postaci szarego nalotu. Porażone owoce zasychają oraz opadają, niekiedy nawet całymi gronami. Mączniak rzekomy może bardzo często być mylony z mączniakiem prawdziwym, ponieważ obie choroby wykazują wiele wspólnych objawów. Mączniak prawdziwy jednak cechuje się mączystym białym nalotem, który jest bardzo charakterystycznym dla tej choroby. W odróżnieniu od mączniaka prawdziwego, który znacznie szybciej może przenosić się na rośliny sąsiadujące, mączniak rzekomy znacznie trudniej infekuje rośliny znajdujące się w pobliżu źródła infekcji. Mączniak rzekomy w przeciwieństwie do mączniaka prawdziwego dla rozprzestrzeniania się potrzebuje wilgoci.
Aby zapobiec pojawianiu się, a także rozprzestrzenianiu się mączniaka rzekomego należy dokładnie przemyśleć strategię ochrony winorośli. Pierwszym ważnym aspektem w zapobieganiu tej chorobie jest usuwanie resztek liści i części roślin z poprzedniego sezonu wegetacyjnego, tak jak mogą one stanowić potencjalne źródło zarodników grzybowych. Bardzo ważnym elementem w zapobieganiu tej chorobie jest również regularne cięcie rośliny w celu zapewnienia jej lepszego przepływu powietrza. W czasie obserwowania jakichkolwiek objawów choroby, należy usuwać chore części rośliny poprzez wycinanie gałęzi oraz pędów. Należy także ograniczyć zraszanie rośliny i podlewać je jedynie doglebowo, co pozwoli uniknąć większej wilgotności, a w konsekwencji warunkom sprzyjającym rozwojowi grzybów. Uważa się, że mączniaka rzekomego można zwalczać niechemicznymi metodami, takimi jak: użycie gnojówki ze skrzypu lub także wywaru z liści cebuli. Niezmiernie ważnym momentem jest jednak zatrzymanie rozwoju choroby poprzez dobór właściwych środków grzybobójczych.
W zwalczaniu mączniaka rzekomego winorośli skutecznymi środkami mogą być produkty zawierające w swoim składzie związki miedzi, takie jak: MIEDZIAN 50 WP oraz MIEDZIAN EXTRA 350 SC. Obydwa środki ochrony roślin mają charakter grzybobójczy o powierzchniowym mechanizmie działania.
W czasie oprysku tymi preparatami należy zadbać o to, żeby roślina była dokładnie pokryta cieczą roboczą. Podczas kontaktu środka z powierzchnią liści uwalniane są jony miedzi, które zapobiegają kiełkowaniu zarodników grzybów, a także eliminują bakterie obecne na ich powierzchni. Optymalnym terminem do stosowania MIEDZIANU 50 WP i MIEDZIANU EXTRA 350 SC w celu zwalczania mączniaka rzekomego jest termin przed kwitnieniem (BBCH 13-17), zaraz po kwitnieniu (BBCH 71-73) oraz w III dekadzie lipca, gdy owoce osiągną wielkość grochu (BBCH 73-77). Zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania w przypadku MIEDZIANU 50 WP wynosi 2,5 kg/ha, zaś w przypadku MIEDZIANU EXTRA 350 SC – 3 l/ha. Ważną zaletą obu preparatów jest to, że mogą być one stosowane również w uprawach ekologicznych.
Pamiętajmy, że dokładne obserwowanie upraw winorośli w czasie całego sezonu wegetacyjnego oraz wczesne odnotowanie objawów choroby pozwoli nam na szybką interwencję oraz właściwą ochronę plonu.
Autor: Mariya Halka – Specjalista ds. Rejestracji Synthos AGRO
