Rolnictwo regeneratywne

Rolnictwo regeneratywne to zbiór narzędzi, praktyk oraz strategii umożliwiających wytwarzanie żywności z równoczesnym zwróceniem uwagi na odbudowę obszarów rolniczych, które uległy degradacji na skutek działalności człowieka. Odbudowa tych obszarów odbywa się na kilku płaszczyznach:
–    regeneracja strukturalna gleby,
–    regeneracja biologiczna gleby,
–    odbudowa bioróżnorodności obszarów rolniczych,
–    odbudowa zdolności gleby do magazynowania gleby,
–    dywersyfikacja potencjału ekonomicznego i odbudowa stabilności obszarów rolniczych,
–    odbudowa zdolności gleby do sekwestrowania (pochłaniania i magazynowania) CO₂ oraz innych gazów cieplarnianych.

Charakteryzuje się ono ujemnym śladem węglowym (z ang. Carbon Negative Agriculture), który wpływa korzystnie na stan atmosfery ziemskiej. Przemysłowa produkcja żywności obecnie opiera się głównie na tanich paliwach kopalnianych, które w znacznym stopniu przyczyniają się do nadmiernej emisji gazów cieplarnianych, a co za tym idzie potęgują zjawisko globalnego ocieplenia. Wykorzystując rozwiązania z zakresu rolnictwa regeneratywnego oraz proces fotosyntezy i uprawy roślin zielonych na obszarach rolniczych najbardziej zdegradowanych, można przyczynić się do obniżenia zawartości gazów cieplarnianych nawet do poziomu sprzed rewolucji przemysłowej i to w ciągu dekady. Głównymi rozwiązaniami jakimi posługuje się rolnictwo regeneratywne są: 
–    odbudowa zdolności gleby polegająca na długoterminowym magazynowaniu wody oraz materii organicznej,
–    rezygnacja ze stosowania pestycydów oraz nawozów syntetycznych,
–    przejście na system uprawy bezorkowej,
–    odbudowa sieci troficznej opartej na działalności grzybów saprotroficznych i mikoryzowych,
–    redukcja kosztów oraz nakładów pracy związanych z wytwarzaniem żywności,
–    przejście na zamknięty, wew. system obiegu składników pokarmowych,
–    wykorzystanie wypasu zwierząt do odbudowy struktury gleby,
–    integracja produkcji roślinnej z produkcją zwierzęcą,
–    stosowanie zróżnicowanego płodozmianu oraz upraw okrywowych. 

Intensywna uprawa gleby (orka) przyczynia się do uwalniania ogromne ilości tlenków azotu i dwutlenku węgla do atmosfery, dlatego zalecany jest system bezorkowy. Brak zaoranej gleby nie wpływałby negatywnie na rozsiewanie roślin. Grzyby odpowiedzialne są za metabolizm CO₂ (zawartego w materii organicznej) w trwałe i mobilne formy związków węglowych. Rezygnacja z orki oraz ściółkowanie (okrywanie gleby), pozwala na odbudowę populacji grzybów saprofitycznych i mikoryzowych w glebie. Gleby bogate w dużą ilość grzybów potrafią pochłonąć i zmagazynować około 70% więcej gazów cieplarnianych, niż gleby ubogie w te organizmy.
Rolnictwo regeneratywne ma za zadanie zwiększyć bioróżnorodność, wzbogacić glebę, poprawić stan wód i ulepszyć usługi ekosystemowe. Faktem jest, że 95% żywności jest związanych i uprawianych w wierzchniej warstwie gleby, a niestety każdego roku świat traci 24 mld t gleby z powody jej erozji. Zaledwie 0,03% gleb na świecie nadaje się do uprawy, a ilość ta cały czas ulega zmniejszeniu. Z kolei 50-70% węgla organicznego (zmagazynowanego w glebie) zostało utracone na skutek jej uprawy. Warto zastanowić się więc nad zagadnieniem rolnictwa regenaratywnego oraz nad wprowadzeniem jego zasad do naszych gospodarstw, działając na korzyść całej planety.

Autor: Aleksandra Mirocha – Specjalista ds. Rejestracji Synthos AGRO