Przygotowanie sadów przed sezonem
Wraz z końcem zimy sadownicy powinni zacząć na nowo doglądać swoich upraw. Mimo, że wegetacja powoli zaczyna się wzmagać dopiero wraz ze wzrostem temperatur, to już ubiegłe lata przekonały nas, że ten okres może nadejść szybciej niż się spodziewamy. Stosunkowo wysokie temperatury w okresie lutego i marca sprawiały, że rośliny wznawiały swój rozwój wcześnie, czasem nawet w niesprzyjających warunkach. W tym roku prognozy pogody również przewidują sporo dni z temperaturą powyżej 0°C, już w lutym, co również może powodować wcześniejsze wybudzanie się roślin. W takim przypadku szczególnie należy zadbać o drzewa i zapewnić im jak najlepszy start w nadchodzący sezon, dzięki czemu będą mogły odwdzięczyć się w czasie zbiorów owoców.
W zaistniałej sytuacji jednym z kluczowych elementów ochrony roślin, będzie zabezpieczenie ich przed przymrozkami. W poprzednim roku ze względu na wczesne rozpoczęcie wegetacji, rośliny były dodatkowo narażone na spadki temperatur. Nieodpowiednio przygotowane drzewa utraciły pąki, co w końcowym rozrachunku spowodowały straty w liczbie owoców, sięgające nawet do kilkudziesięciu procent. Jednym ze sposobów radzenia sobie z tym problemem jest nawożenie z wykorzystaniem środków bogatych w bor i cynk. Pierwiastki te zabezpieczają zawiązki kwiatów podczas kwitnienia. Pomocny może okazać się nawóz FROSAD, który można stosować przed spodziewanym przymrozkiem.
Innym z problemów pojawiających się w sadach wczesną wiosną, a który również związany jest z ciepłymi zimami, są przędziorki i inne szkodliwe stawonogi. Brak ostrych mrozów sprzyja przeżywalności tych organizmów, które zimują w stadium jaj na gałęziach drzew. Wraz ze wzrostem temperatur i rozpoczęciem wzrostu przez drzewa, zaczynają one żerować, żywiąc się sokami roślinnymi. Skutkuje to osłabieniem całej rośliny i obumieraniem zainfekowanych pędów. Dodatkowo, organizmy te mogą być wektorem dla innych poważnych chorób, wirusowych i bakteryjnych. Dlatego istotne jest dokładne zlustrowanie wczesną wiosną gałęzi, pędów i pąków, ponieważ w tych miejscach można najczęściej spotkać jaja tych pasożytów. Na podstawie obecności jaj, będziemy mogli oszacować ryzyko wynikające z obecności osobników dorosłych w sadzie. Do zwalczania takiego zagrożenia można stosować preparaty zawierające substancję działającą kontaktowo i żołądkowo taką jak abamektyna, lub produkty działające kontaktowo, w sposób mechaniczny zawierające oleje parafinowe, które w sposób fizyczny uniemożliwiają stawonogom prawidłowe funkcjonowanie. Do pierwszego typu produktów należy środek GROT 18 EC, natomiast do drugiego środek AKAROL 770 EC na bazie oleju parafinowego, który pokrywa aparaty oddechowe, uniemożliwiając pasożytom oddychanie. Drugi z wymienionych produktów działa niespecyficznie, dzięki czemu nie pozwala na uzyskanie odporności, a także jest bezpieczny dla operatora.
Dodatkowym zagrożeniem dla upraw sadowniczych są choroby grzybowe. Formy przetrwalnikowe mogę występować zarówno w żywych częściach roślin, jak i w liściach, zrzucanych na zimę. Dlatego tak istotne jest uporządkowanie sadu i usunięcie zalegających fragmentów roślinnych, ponieważ stanowią one idealne siedlisko dla grzybów. W przypadku infekcji grzybiczych, mamy bardzo dużą szansę, że sad zostanie zaatakowany przez ten sam patogen, co w roku poprzednim, więc wiedząc już z czym mamy do czynienia, możemy lepiej się przygotować i podjąć odpowiednie kroki. Do najbardziej uniwersalnych substancji aktywnych umożliwiających wczesne zwalczanie chorób grzybowych i bakteryjnych należą związki miedzi oraz kaptan. Ich zaletą jest fakt wielotorowego działania na patogeny, dzięki czemu znacznie ograniczona jest szansa pojawienia się odporności. Pozwala to również na kilkukrotne ich stosowanie w trakcie całego sezony wegetacyjnego, co daje ochronę przed szerokim spektrum chorób. W przypadku zabiegów wczesnowiosennych, pierwsze opryski możemy wykonywać jeszcze przed ruszeniem wegetacji, co pozwala zapobiec rozwojowi między innymi kędzierzawości liści brzoskwini. Do środków, które można polecić należą Miedzian 50 WP, Miedzian Extra 350 SC – produkty zawierające tlenochlorek miedzi, oraz Kaptan Zawiesinowy 50 WP – którego głównym składnikiem jest kaptan. Wymienione produkty cechują się szeroką gamą zwalczanych patogenów, a także mogę być stosowane już na etapie wczesnowiosennym.
Kolejnym z elementów, o którym należy pamiętać są chwasty. Stanowią one spory kłopot w sadach, ponieważ konkurują one, od samego początku swojego rozwoju, z roślinami sadowniczymi o wodę, składniki pokarmowe zawarte w glebie, a także o energię słoneczną. Utrudniają tym samym rozwój drzew, co przekłada się na ograniczenia podczas zbiorów. Na bardzo wczesnym etapie, możliwe są mechaniczne metody zwalczania chwastów. Jednak w nieco późniejszym okresie, może być konieczne zastosowanie chwastobójczych środków ochrony roślin, jak ORKAN 350 SL – preparat zawierający glifosat i MCPA, dwa związki cechujące się bardzo szybkim i skutecznych działaniem przeciwko chwastom jedno i dwuliściennym.
Jak widać, praca w celu osiągnięcia oczekiwanych zbiorów w sadzie musi zostać rozpoczęta już na bardzo wczesnym etapie sezonu. Niezbędne jest dobre rozeznanie sytuacji i podjęcie odpowiednich kroków, które uchronią rośliny przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi oraz patogenami. Korzystając z nawozów i środków ochrony roślin, należy pamiętać jednak o wszelkich niezbędnych środkach ostrożności oraz o rozsądnym stosowaniu i dawkowaniu preparatów.
Autor: Paweł Bąk – Specjalista ds. Rejestracji Synthos AGRO