Jesienne odchwaszczanie rzepaku ozimego – artykuł
Obecnie intensywnie trwają żniwa, ale rolnicy powoli zaczynają przygotowywać się do wysiewania roślin ozimych oraz jesiennych prac w polu. Wśród planowanych wysiewów, jednym z najważniejszych jest siew rzepaku ozimego. W zależności od części naszego kraju, optymalny termin siewu rzepaku ozimego może nieco się różnić, ale najczęściej przypada na okres 15-25 sierpnia.
Rzepak ozimy jest przewodnią rośliną oleistą w Polsce. Odgrywa on znaczącą rolę w przemyśle spożywczym, a także energetycznym. Uprawa rzepaku często jest dużym wyzwaniem, tak jak sama roślina jest bardzo wymagająca pod względem zapotrzebowania na składniki pokarmowe oraz ochronę przed agrofagami.
Ważnym aspektem, szczególne na wczesnych etapach rozwoju roślin rzepaku, jest ich skuteczna ochrona przed chwastami. Chwasty obecne w łanie rzepaku mogą konkurować z nim o składniki pokarmowe, wodę oraz światło, a także zwiększać podatność roślin na różnego rodzaju szkodniki. Najlepiej o ochronę rzepaku ozimego zadbać już w sezonie jesiennym, ponieważ zabieg wykonany na jesień zapewnia uzyskanie o wiele większej skuteczności w porównaniu z zabiegami wykonanymi na wiosnę. Pominięcie odchwaszczania rzepaku ozimego jesienią może prowadzić do obniżenia plonu nawet do 25%. Chwasty, które przetrwają okres jesienno-zimowy, w bardzo szybkim tempie mogą rozpocząć swój rozwój w okresie wiosennym, co będzie skutkować negatywnym wpływem na regenerację rzepaku ozimego po okresie zimowym.
Do najczęściej spotykanych chwastów, które utrudniają wzrost i rozwój rzepaku ozimego zalicza się: fiołek polny, marunę bezwonną, chaber bławatek, przytulię czepną, mak polny, gwiazdnicę pospolitą, tobołki polne, perz właściwy, miotłę zbożową, samosiewy zbóż i inne. Niezwalczane chwasty niestety mogą powodować duże straty w plonie, a także wpływać negatywnie na jego jakość. Aby skutecznie zlikwidować chwasty najlepiej zastosować integrowaną ochronę, łącząc działania profilaktyczne, takie jak: odpowiednie przygotowanie pola, siew w optymalnym terminie oraz zastosowanie kwalifikowanego materiału siewnego, a także działanie bezpośrednie, tj. zwalczanie mechaniczne lub z wykorzystaniem środków ochrony roślin. Bardzo ważnym elementem jest dokładna lustracja poletka, która pozwoli określić jakie chwasty występują na danym stanowisku oraz właściwie dobrać odpowiedni środek zwalczający. Niechemiczne metody zwalczania niestety są bardziej pracochłonne oraz czasochłonne, a także nie gwarantują odpowiedniej skuteczności. Z tego względu aby mieć pewność, że chwasty będą zwalczone i nie będą utrudniać wzrostu i rozwoju rzepaku ozimego często rekomenduje się sięgnąć po chemiczne środki ochrony.
W uprawie rzepaku ozimego znajdują zastosowanie herbicydy zarówno doglebowe, które należy stosować przedwschodowo, ale także i dolistne, stosowane po wschodach chwastów oraz rośliny uprawnej. Najczęściej stosowanymi herbicydami do zwalczania chwastów w uprawie rzepaku ozimego są środki ochrony na bazie substancji aktywnych, takich jak: chizalofop-p-etylowy, fluazyfop-p-butylowy, propachizafop, chlomazon, metazachlor, chlopyralid lub pikloram. Substancje aktywne chizalofop-p-etylowy, fluazyfop-p-butylowy, propachizafop należą do jednej grupy chemicznej i powodują zahamowanie procesu biosyntezy lipidów w chwastach, co w konsekwencji skutkuje zahamowaniem wzrostu i rozwoju chwastów. Substancja aktywna chlomazon powoduje w roślinach chwastów zahamowanie syntezy karotenoidów, zaś substancja czynna metazachlor, pobierana przez korzenie chwastów, skutkuje zahamowaniem ich kiełkowania. Chlopyralid oraz pikloram należą do grupy regulatorów wzrostu i mają działanie podobne do auksyn. W chwastach substancje aktywne chlopyralid oraz pikloram powodują blokadę naturalnych auksyn, co skutkuje niekontrolowanym wzrostem, a następnie obumarciem chwastów.
SYNTHOS AGRO posiada w swoim portfolio szereg herbicydów, o odmiennym mechanizmie działania, do zwalczania chwastów w uprawie rzepaku ozimego.
Herbicyd doglebowy HADAR 360 CS, jest środkiem na bazie substancji czynnej chlomazon. Pobierany jest przez korzenie i pędy kiełkujących chwastów, a następnie przemieszczany do liści. Najskuteczniej zwalcza chwasty w okresie ich kiełkowania. Produkt rekomenduje się stosować bezpośrednio po siewie rzepaku (najpóźniej do 3 dni), na starannie uprawioną (bez grud) glebę. Produkt dostępny jest również pod inną nazwą handlową MARQIS 360 CS.
Kolejnym, wartym uwagi herbicydem jest produkt HIPERKAN 500 SC. Herbicyd ten może być stosowany zarówno doglebowo, jak i dolistnie. Efektem działania środka jest brak chwastów na polu lub silnie ograniczony wzrost i rozwój siewek, co prowadzi do stopniowego ich zamierania. Najlepszy efekt zwalczania chwastów uzyskuje się stosując środek przed wschodami chwastów oraz po wschodach do fazy pierwszej pary liści. Herbicyd HIPERKAN 500 SC może być stosowany pojedynczo, lub w celu zwiększenia efektywności, w mieszance ze środkami HADAR 360 CS i MARQIS 360 CS. Produkt skutecznie zwalcza takie chwasty, jak: bodziszek drobny, gwiazdnica pospolita, maruna nadmorska, przytulia czepna, tasznik pospolity, fiołek polny. Produkt dostępny jest również pod innymi nazwami handlowymi EFFENDI 500 SC oraz METKAN 500 SC.
Do skutecznej walki z chwastami w uprawie rzepaku ozimego rekomendowany może być również produkt zawierający w swoim składzie substancję aktywną fluazyfop-P-butylowy – ESORIO 150 EC. Środek pobierany jest przez liście, a następnie przemieszczany do korzeni i rozłogów chwastów, powodując zahamowanie wzrostu i rozwoju chwastów. ESORIO 150 EC zaleca się stosować jesienią, od fazy 2 liści do fazy 4 liści właściwych. Produkt skutecznie zwalcza takie chwasty, jak: samosiewy zbóż, perz właściwy oraz miotłę zbożową. Produkt dostępny jest także pod innymi nazwami handlowymi FLUTAX 150 EC oraz GRASTOP 150 EC.
Zgodnie z integrowaną ochroną roślin, aby uniknąć odporności chwastów, rekomenduje się stosowanie substancji o różnym mechanizmie działania, stąd wymienione herbicydy SYNTHOS AGRO można stosować zamiennie. Warto pamiętać, że skuteczna ochrona rzepaku ozimego w okresie jesiennym pozwoli na uniknięcie strat ekonomicznych oraz uzyskanie plonów o wysokiej jakości.
Autor: Maria Halka – Specjalista ds. Rejestracji Synthos AGRO
