Zabezpiecz rośliny przed szkodnikami – abamektyna jako insektycyd i akarycyd

Stawonogi to najbardziej zdywersyfikowany typ organizmów z pośród wszystkich zwierząt. Wiele z gatunków stanowi spore zagrożenie dla hodowanych roślin użytkowych. Obiektem ich zainteresowania są przede wszystkim młode, zielone części roślin, jak liście czy pędy, a w późniejszym okresie rozwijające się owoce. Niezauważone w porę, potrafią w bardzo krótkim czasie wyrządzić nieodwracalne szkody, które mogą w znaczny sposób wpłynąć na jakość i ilość całego plonu w bieżącym sezonie wegetacyjnym. Powszechnie występującymi szkodnikami są między innymi liczne gatunki przędziorków, miodówek czy miniarek. Stawonogi te odżywiają się sokiem wysysanym z liści roślin, co może prowadzić do powstawania przebarwień, punktowej nekrozy, a w skrajnych przypadkach do obumierania liści czy nawet całych roślin. Są one również wektorami dla innych groźnych chorób bakteryjnych i wirusowych.
Dlatego tak ważna jest skuteczna ochrona przed tymi szkodliwymi organizmami. Najczęściej wykorzystywane w tym celu substancje aktywne wykazują różne rodzaje działania: kontaktowe, śmierć organizmu docelowego następuje przy bezpośrednim kontakcie; żołądkowe- działające po spożyciu przez szkodnika oraz oddechowe- atakujące układ oddechowy szkodnika. Dodatkowo konkretne środki ochrony roślin cechują się różnym sposobem dystrybucji substancji aktywnej. Pod tym względem wyróżnia się działanie powierzchniowe, gdzie substancja czynna utrzymuje się na powierzchni rośliny; wgłębne, w którym wnika wewnątrz tkanek roślinnych i systemicznie, gdzie po wchłonięciu zostaję rozniesiona przez soki roślinne do wszystkich organów.
Pierwszy z wymienionych sposobów – działanie powierzchniowe – jest bardzo skuteczny, ale ze względu na brak selektywności w przypadku większości pestycydów stwarza również poważne zagrożenie dla stawonogów pożytecznych żerujących na roślinach, które stanowią dodatkową barierę ochronną przez innymi gatunkami.
Dwie pozostałe metody działania- wgłębne i systemiczne, sprawiają, że narażone na działanie preparatu stają się tylko organizmy atakujące bezpośrednio tkanki roślinne.
Jedną z najczęściej stosowanych substancji wykorzystywanych w celu zabezpieczenia rośliny przed stawonogami jest abamektyna, będąca zarówno insektycydem jak i akarycydem (zwalcza roztocza).
Abamektyna jest substancją działającą kontaktowo oraz żołądkowo, atakując system nerwowy powoduje całkowity paraliż szkodnika. Dzięki temu zastosowanie preparatów opartych na abamektynie umożliwia szybkie unieszkodliwienie szkodników już obecnych na roślinie, dając efekty nawet w kilka godzin od zastosowania. Ponadto abamektyna dość łatwo wnika w młode liście, gdzie zaczyna działać wgłębnie. Pozwala to na zmniejszenie zagrożenia dla fauny pożytecznej a także wydłuża okres ochrony rośliny, sprawiając, że jej tkanki stają się toksyczne dla potencjalnie niebezpiecznych stawonogów.
Z pośród dostępnych na rynku środków ochrony roślin, z pewnością należy wyróżnić produkt Grot 18 EC. Formulacja ta, przeznaczona do sporządzania emulsji wodnej, pozwala na równomierne i dokładne rozprowadzenie abamektyny na powierzchni roślin, przy użyciu opryskiwaczy ręcznych jak i sadowniczych. Dodatkowo ułatwia wnikanie substancji do wewnętrza liścia co zabezpiecza ją przed działaniem promieni UV na które jest bardzo wrażliwa czy też przed jej zmywaniem z powierzchni liścia przez opady deszczu.
Grot 18 ECposiada szeroki wachlarz zastosowań, zarówno pośród roślin sadowniczych, jak grusza, poprzez krzewy owocowe (maliny, jeżyny), warzywa (ogórek, pomidor, papryka), a kończąc na roślinach ozdobnych jak gerbera, chryzantema czy róża. Ze względu na taką różnorodność ważne jest zastosowanie odpowiedniej techniki oprysków, dostosowanej do konkretnego gatunku, która umożliwi naniesienie środka na spodnią stronę liści, gdzie przede wszystkim żerują szkodniki.
Do najważniejszych szkodników zwalczanych przez preparat Grot 18 EC należą przędziorek chmielowiec, miodówka gruszowa plamista, wciornastek zachodni i miniarki.
Przędziorek chmielowiec (Tetranychus urcicae) atakuje ponad 300 gatunków roślin. Swoją aktywność rozpoczyna, gdy temperatura otoczenia osiągnie 10oC. Jest gatunkiem bardzo ekspansywnym, który w czasie jednego sezonu wegetacyjnego jest wstanie wydać na świat do 5 pokoleń. Ponadto, zarówno larwy jak i osobniki dorosłe żerują na roślinie, uszkadzając liście i kwiaty.
Miodówka gruszowa plamista (Cacopsylla pyri)), jak wskazuje jej nazwa, bytuje przede wszystkim na gruszach, gdzie również zimuje. Swoją aktywność rozpoczyna wczesną wiosną, już po pojawieniu się pierwszych cieplejszych i słonecznych dni. Atakowane są przez nią wszystkie młode części roślin: pędy, liście, kwiaty oraz owoce. Dodatkowo podczas żerowania produkuje spore ilości spadzi, która przyczynia się do rozwoju chorób grzybicznych.
Wciornastek zachodni (Frankliniella occidentalis) atakuje wiele gatunków warzyw, ale spore straty może wyrządzić również w uprawach roślin ozdobnych. Jego aktywność poza mechanicznymi uszkodzeniami związanymi z żerowaniem, wiąże się również z roznoszeniem dodatkowych chorób wirusowych, co może prowadzić do wielu uszkodzeń i deformacji rozwijających się roślin.
Miniarki to spora grupa taksonomiczna obejmująca gatunki atakujące rośliny. Ich szkodliwość polega na uszkadzaniu liści przez osobniki dorosłe, poprzez nakłuwanie i składanie jaj wewnątrz liści, a następnie na wyjadaniu miękiszu liści przez rozwijające się larwy. W wyniku tego roślina zostaje pozbawiona chlorofilu, co spowalnia jej rozwój i zdolności do odżywiania się.
W sadach najlepszym okresem na stosowanie środka Grot 18 EC są 2- 4 tygodni po kwitnieniu, co zbiega się z intensywnym rozwojem przędziorków i miodówki. Pozwala to zarówno na skuteczną kontrolę populacji dzięki szybszej likwidacji młodych osobników jak i na łatwiejsze wniknięcie abamektyny w młode liście, co zwiększa szanse na jej utrzymanie się w roślinie. W pozostałych uprawach zalecamy stosowanie niezwłocznie bo zaobserwowaniu szkodników lub pierwszych zmian na roślinie.
W ochronie roślin przed szkodnikami najważniejsze jest szybkie reagowanie. Dlatego zaleca się regularne i dokładne sprawdzanie upraw, aby jak najwcześniej podjąć odpowiednie kroki i rozpocząć leczenie. Dzięki temu rośliną otrzymają odpowiednią ochronę, która przyczyni się do uzyskania pożądanego plonu.
Autor: Paweł Bąk – Specjalista ds. Rejestracji Synthos AGRO